CISE UNLUER
Doğu Afrika’da büyük bir yer kaplayan Etiyopya, ya da resmi adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti, komşuları Sudan, Güney Sudan, Somali, Kenya ve Uganda’yı gölgede bırakacak bir girişimle yenilenebilir enerji sektöründe karşımıza çıkıyor.
Afrika, tezatların uç noktalarda olduğu yerleşim yerleri ile dikkat çekiyor... Bazı bölgelerde zengin altyapı yatırımlarıyla dolu parlak şehir ışıkları göz alırken, diğer bölgeler sıcak Afrika güneşinde kızaran kırsal yaşamın sunduğu sınırlı şartlarda hayat mücadelesi veren insanlara tanık oluyor. Ancak bu fark, geleceğin yenilenebilir enerjide olduğunun farkına varan Afrika ülkelerinin, bu alanda dünyanın geri kalanı ile yarışacak girişimler yapmasını engellemiyor.
Bugün esas konumuz, Afrika’nın genel enerji üretimine büyük katkı koyacak, farklı topluluklar arası eşitliği destekleyecek, ve sürdürülebilir yaşam girişimlerine örnek teşkil edecek bir girişim. Doksan milyondan fazla insanın yaşadığı, son 10 yılda ekonomisi senede avaraj 8-10% oranında büyüyen Etiyopya, Afrika’nın en büyük rüzgar çiftliğini oluşturarak 120 megawatt’lık bir girişimle Mekelle şehrinin 18 kilometre dışında bulunan Ashegoda Wind Farm’ı halkın kullanımına açıyor.
Ancak ülkenin yenilenebilir enerji alanındaki tek girişimi rüzgar enerjisi ile sınırlı değil. Etiyopya, yakın tarihte yeni bir 1000 megawatt’lık jeotermal enerji tesisi kurmayı, ve böylece jeotermal enerji alanında da Afrika’nın bügune kadar inşa edilmiş en büyük tesisini kullanıma sunmayı planlıyor. Yenilenebilir enerji alanındaki bu girişimleri ışığında Etiyopya çoğu alanda yaşanan kaynak sıkıntılarından kurtulmuş, bereketli, ve aynı zamanda yeşil bir Afrika vizyonuna doğru büyüyen ekonomisi ve eskiye göre daha dengeli yönetimi ile emin adımlarla ilerliyor.
Özellikle büyük imalat sanayisine rağmen sınırlı bir çevre duyarlılığı gösteren Çin’de son zamanlarda göze batan hava kirliliği kaynaklı sağlık sorunlarını yaşamak istemeyen insanlar, artık kömür ve fosil yakıtlarla çalışan elektrik santrallerinden uzak durmakta kararlı! Bu alanda tecrübeli olan Avrupa ülkelerinin yenilenebilir enerji sektöründe yaptıkları büyük girişimler sayesinde maliyeti her gün biraz daha düşen rüzgar enerjisi, artık kömürden elde edilen enerjiye kıyasla daha hesaplı, ve dolayısı ile daha yaygın.
Etiyopya, rüzgar enerjisinin yanında hidroelektrik ve jeotermal enerji alanlarında yaptığı girişimlerle atmosfere yaydığı karbondioksit miktarı ile aynı miktarda karbondioksiti ortadan kaldırarak 2025 yılına kadar karbon-nötr statüsüne erişmeyi ve bu şekilde Afrika’daki diğer ülkelere örnek olmayı planlıyor. Tabii bu yolda bazı zorluklarla karşılaşmak kaçınılmaz. Örneğin, rüzgar ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen elektriğin, hayatlarını sürdürebilmek için bu enerjiye gerçekten ihtiyacı olan halka ulaştırılması düşünüldüğü kadar kolay değil. Bugün halkının yüzde yetmiş yedi (77%)’sinin kesintisiz elektriğe ulaşımı olmamasına rağmen, Etiyopya yönetimi ürettiği elektriğin büyük bir kısmını çevredeki komşu ülkelere satmayı planlıyor. Ancak bu durumun yaratacağı eşitsizliğin farkında olan devlet, bir yandan da kendi halkını mümkün oldukça elektrik şebekesine bağlamanın yollarını araştırıyor. Yenilenebilir enerji alanında yapılan yeni yatırımlardan elde edilecek gelirin bu yolda yardımcı olacağına kesin gözle bakılıyor.
Bu noktada insan sormadan edemiyor... Hayatın birçok farklı alanında bugün aklımıza gelmeyecek sorunlarla savaşan Afrika halkının tüm zorluklara rağmen başlattığı yenilenebilir enerji girişimlerini gerçekleştirmeye çekinen veya mevcut tüm kaynaklarını hala daha fosil yakıtların kullanımını destekleyen projelere harcamakta ısrar eden diğer toplumların mazereti ne?
Hayat kalitemizi arttırmakla kalmayıp bizden sonraki nesillerin yeryüzündeki devamlılığını sağlayabilecek sürdürülebilir bir geleceğin sadece yenilenebilir enerji kaynaklarıyla mümkün olacağı gerçeğinin en yakın zamanda tüm insanlar tarafından anlaşılacağı ve bu yönde girişimlerin atılacağı günlerin yakın olması dileği ile...
Çise Ünlüer (24 Kasım 2013)
ciseunluer@gmail.com
Posted in:
0 yorum :
Post a Comment