8/09/2013

Plastikten Vazgeçmenin Zamanı



Her ne kadar mümkün oldukça uzak durmaya çalışsak da, ülkemizde yaz aylarında yüzleşmek durumunda kaldığımız sıcak havanın getirilerinden biri yüksek su tüketimi. Vücudumuzun ihtiyacı olan yeterli suyu elde etmenin birçok yolu varken, özellikle dışarda olduğumuz vakitlerde elimizin ilk gittiği şey şişe suyu oluyor. Hem de, karadan kumsallara çevre kirliliğinin en büyük nedenlerinden biri olan ve ne yazık ki ülkemizde henüz tam anlamıyla geri dönüşümü gerçekleşmeyen plastik şişelerde gelen, ne kadar hijyenik ve güvenilir olduğu belirsiz olan şişe suyu! Oysa şişe suyundan uzak durmak için o kadar çok nedenimiz var ki!

Sadece biraz düşünecek olursak, doğanın bize en saf, en temiz hali ile sunduğu su, tüm canlılar gibi insanların da en doğal haklarından biri. Geçmişten bugüne doğadaki birçok kaynak gibi suyu da dikkatsizce kullanan ve bencilce kirleten insanlık yüzünden bugün, bu en doğal hakkımızı bize şişeleyip satan şirketleri desteklemeye devam ediyoruz. Bu durum devam ederse, doğaya zarar verdikçe geleceklerini ellerinden aldığımız çocuklarımızın şişelenmiş temiz hava satın almaya başlamaları an meselesi! Bu duruma dur demek için, sadece marketlerde satılan plastik şişeler değil, ev ve iş yerlerine kadar getirilen plastik damacanaların içinde de hayatımıza giren içme suyuna farklı bir gözle bakmanın zamanı geldi ve geçiyor bile!

Su ihtiyacımızı gidermek istediğimizde, elimiz birçoğu laboratuarlarda hazırlanmış plastik şişe sularına her uzandığında, kendi doğal haklarımızdan vazgeçerek zaten bize ait bir kaynağa normalinden binlerce kat fazla fiyat ödemekle kalmayıp, ekolojik bir felaketi desteklediğimizi unutmamalıyız! Üstelik plastik şişelerde satılan su, şişelerin üzerine yapıştırılmış etiketlerde gösterildiği gibi üstü karlı dağlar veya şarıl şarıl akan su kaynaklarından doldurulmuyor!

Plastik şişe kullanımı, içerdikleri metalik ve diğer toksik kimyasalların vücudumuza girmesine neden oluyor. Nasıl mı? Yıllardır tekrar tekrar tehlikesini vurguladığımız Bisfenol A (BPA), özellikle plastik yiyecek ve içecek kaplarında bulunan ve doğrudan insan vücuduna girerek ciddi hastalıklara neden olan tek kimyasal değil. Plastikten yapılmış kaplarda zaman veya ısı değişimleriyle çözünmeye hazır birçok farklı kimyasaldan korunmak için birkaç basit yöntem yeterli. Öte yandan, cam veya paslanmaz çelikten yapılmış şişelere yerleştirilen suda böyle tehlikeler bulunmuyor!

Öncelikle plastik kapları sıcak veya soğuk ortamlardan, kısacası ısı değişiminden uzak tutmakta yarar var. Bu plastikte tutulan yiyeceklerin kesinlikle mikrodalga fırınlarda ısıtılmaması, ve sıcak yiyeceklerin plastik kaba konulmaması anlamına geliyor. Zamanla evde birikmiş olan tüm plastikleri hayatınızdan çıkarmak ise bu yolda atacağınız en etkili adım olacak. Buzdolabındaki tüm yiyecekleri ya cam kaplarda ya da kase kağıtlarında tutmak sebze ve meyvelerinizin daha uzun süre boyunca taze kalmasına yardımcı olmakla kalmayacak, vücudunuzu zehirden uzak tutmanıza da yaraycak!

Ülkemizde şebeke suyunun temizlik ve güvenilirliği belirsizliğini korusa da, dünyanın çoğu yerinde şişelenmiş suyun şebeke suyundan daha temiz olmadığı iyi bilinen bir gerçek! Çünkü şebeke suyu, şişe suyundan çok daha fazla denetim altından geçiyor. Tabii çeşme suyundaki zararlı boyutlardaki klor miktarını da unutmamak gerek. Ancak bunun da bir çözümü var. Klor uçucu bir madde olduğundan, üstü açık bırakılan bir kabın içerisinde dinlendirilen sudan uçup gidecektir. Şebeke suyunu daha güvenilir hale getirmenin bir diğer yöntemi olan su filtreleme sistemleri de kullanılabilir.

Plastik şişeler petrolden elde edilmekle kalmıyor, şişeleme, soğutma ve taşıma gibi tüm işlemler sırasında da petrol kullanılıyor. Nerdeyse bir milyon arabanın bir yılda kullandığı yakıtla aynı miktarda olan bu petrol kullanımı, her bir plastik su şişesinin üretimi için şişenin çeyreğini dolduracak kadar petrolun harcandığı anlamına geliyor! Bu yetmezmiş gibi plastik şişelerin üretiminde petrole ek olarak her bir şişe için üç şişe su harcanıyor! Evet yanlış duymadınız, her bir şişeye tam tamına üç şişe su harcanıyor!

Bu kadar zararlı olmalarının yanında yeterli miktarlarda geri dönüştürülmeyen plastik şişeler, erişmesi ve kullanımı kolay oldukları için tercih görüyorlar. Oysa ev veya iş yerinde akan çeşmesi bulunan herkesin, kolaylıkla yanında taşıyabieceği su kabını boşaldıkça tekrar tekrar doldurabileceği bir ortam vardır. Tabii bu noktada suyun güvenilirliği de göz önünde bulundurulmalı.

Plastikten uzak durmak için sabah akşam gelecek nesillerin devamlılığının sağlanmasında hangi adımların atılması gerektiğini düşünen bir çevreci olmanıza gerek yok. Sadece kendinizin ve sevdiklerinizin sağlığını biraz düşünüyorsanız, hayatınızdaki tüm plastikleri paslanmaz çelik veya cam olan alternatifleri ile değiştirin.


Çise Ünlüer (4 Ağustos 2013)
ciseunluer@gmail.com

0 yorum :

Post a Comment

 
YEŞİLE DÖNÜŞ | ÇİSE ÜNLÜER | GREEN IT