Bugün market raflarını “süsleyen” birbirinden renkli yiyeceklerin her birinin içinde ne olduğunu anlamak için yanımızda büyüteçle gezerek, ve sürekli gıda paketlerinin üzerindeki “içindekiler” kısımlarını okuyarak anlamadığımız her ürünün sağlığımız üzerindeki etkilerini tek tek internetten araştırmak gerekiyor. Ve farklı sorumluluklarla dolu, zaten yoğun geçen hayatlarımıza yeni bir sorumluluk eklemek üzerimizdeki yükü gereğinden fazla arttırıyor.
Paketlenmiş, uzun ömürlü gıdalardan uzak durmanın en basit yolu, “içindekiler” kısmını okumaya gerek bırakmayan taze yiyeceklere yönelmek. Çocuklarınızın da siz zorlamadan meyve ve sebzeleri tercih etmelerini, yanlız kaldıklarında da seçimlerini sağlıklı gıdalardan yana yapmalarını mümkün kılmak düşündüğünüzden çok daha basit! Bu alanda yapılan araştırmalar, çocukların birbirinden yararlı meyve ve sebzelere yönelmesini kolaylaştıracak pratik çözümler sunuyor.
Çocukların çevrelerindeki büyükleri örnek alarak öğrendiklerini hepimiz biliyoruz. Bu durumda önünüzde koca bir paket yağlı patates cipsi dururken çocuğunuza tabağındaki brokolileri bitirmesi için ısrar etmeniz pek işe yaramaz. Çocukların sürekli etrafındakileri kopyaladıklarını unutmadan, çocuğunuzda görmek isteyeceğiniz alışkanlıkları önce kendiniz sahiplenerek işe başlayabilirsiniz.
Konu ne olursa olsun, çocuklar yaratıcı oyunları sever. Önündeki brokoli tabağının mucizevi bir şekilde kolay bitmesi, hayal gücünüzü ve yaratacılığınızı konuşturacağınız küçük bir oyuna bağlı olabilir. Çocuğunuzu brokolileri yiyerek düşmanları yok edecek güçte bir dinazor olduğuna inandırmanız hem sizin işinizi kolaylaştıracak, hem de yemek yeme aktivitelerini çocuğunuz için de çok daha eğlenceli hale getirecek. Konu brokoli olsa bile!
Konu oyunlardan açılmışken, hazırlayacağınız yemeğin planlama veya hazırlama aşamalarına çocuklarınızı da dahil ederek yaratıkkları “eseri” daha kolay tükettiklerine şahit olabilirsiniz. Market alışverişlerinizde çocuklarınızı da yanınıza alarak ürün seçiminde onlara da seçme hakkı verin. Daha sonra yemeğin hazırlanışında yardım edebilecekleri bir alan belirleyerek bu sürece katılmalarını sağlayın. Vereceğiniz iş ister basit bir salata karıştırma, ister meyveleri küçük parçalar halinde kesme olsun, çocuğunuz size yardım ederken zevk alacak, zevk alarak hazırladığı yemekleri daha sonra sizin ısrar etmenize hiç gerek kalmadan tüketecek.
Hayatınız her ne kadar yoğun olursa olsun, günün sonunda ailenizle sağlıklı bir akşam yemeği tüketmek istiyorsanız önceden plan yapmanız gerekebilir. İlk adım olarak bütün bir hafta yerine sadece bir-iki günün yemeğini planlamakla başlayabilirsiniz. Mutfağınızı kepekli tahıllar, baklagiller, ve çeşitli sebze ve meyvelerle doldurarak ve bu ürünlerle hazırlayabileceğiniz birkaç basit tarif belirleyerek hazırlığın çoğunu tamamlayabilirsiniz. Aklınızdaki yemek ne olursa olsun, yanında bir salata hazırlamayı kendinize kural edinerek sağlıklı beslenme yolunda sağlam bir adım atabilirsiniz.
Çocukların her 3-4 saatte bir yemek yediğini veya atıştırdığını düşünecek olursak, bunları önceden planlayarak çok daha sağlıklı seçimler yaptıklarından emin olabilirsiniz. Örneğin, okul kantinlerindeki birbirinden yapay boya ve şekerlerle dolu sahte gıdalar yerine, önceden hazırlayıp çantasına koyacağınız kesilmiş taze meyve ve sebzeleri tüketmesini sağlayabilirsiniz. Birkaç hafta evvel, evde nasıl hazırlanacağını anlattığımız ev yapımı yoğurda biraz bal katarak hem kendiniz hem çocuğunuz için harika bir ara öğün yaratabilirsiniz. Ya da en basiti, taze fındık, badem, ve cevizden küçük bir karışım hazırlayarak çocuğunuza yanında götürmesi için verebilirsiniz.
Bugüne kadar ne kadar sağlıklı oldukları konusunda çok düşünmeden farklı gıdalar tüketmeye alışmış çocuğunuzun aniden tamamı ile değişmesini bekleyemezsiniz. Yetişkinler için bile gayet zor olan değişimin çocuklar için bir o kadar daha zor olduğunu unutmadan, her pozitif adımı ödüllendirmeye çalışın! Bu şekilde, sağlıklı yiyecekler içeren gıda seçimlerinin olumlu tecrübelere dönüşmesini sağlayacak ve zamanla gelişimine sadece pozitif katkısı olan yiyeceklere yönelmesini mümkün kılacaksınız.
Çocuklar ve yetişkinler dünyayı farklı gözlerle görür. Bu nedenle farklı değerlere sahip olurlar. Örneğin, çocuklar sağlıklı beslenme kavramını hiçbir zaman yetişkinler kadar önemsemez, ciddiye almaz. Bu nedenle çocuklarınızın önemsediği bir konuya ilişki kurarak sağlıklı beslenmenin önemini vurgulayabilirsiniz. Nerdeyse her çocuk daha hızlı büyümek, etrafındakilerden çok daha güçlü olmak ister. Çocuğunuza sunduğunuz sebze ve meyvelerin sağlıklı oldukları için tüketmesi gerektiğini söylemek yerine, onu daha “güçlü” kılacağını, başka bir değişle “büyük adam” olmasını sağlayacağını anlatırsanız, o brokolilerin gözünüzün önünde yok olacağını göreceksiniz!
Yetişkinler gibi küçük çocuklar da farklı renklerin bir araya gelmesinden hoşlanır. Ne şanslıyız ki doğa bize birbirinden güzel renklerle süslenmiş yiyecekler sunuyor! Farklı renklerden oluşan sebze ve meyveleri bir araya getirerek çocuğunuzun beğeneceği bir yemek hazırlayabilirsiniz. Çocukların farklı renkleri ayrı ayrı denemeyi hoşlandığını unutmadan her ürünü tabakta ayrı duracak şekilde ayarlayabilir, çocuğunuzun tüm tatlardan tek tek zevk almasını sağlayabilirsiniz. Hazırladığınız yemekleri çocuğunuzun beğeneceği şekillerde tabağına yerleştirerek de ilgisini çekebilirsiniz. Örneğin sebzelerli tabakta gülen bir yüz haline getirmek olumlu bir yemek tecrübesi için güzel bir adım.
Beğenmediği ürünleri bitirmesi için çocuğunuzu zorlamanın olumsuz bir yemek tecrübesi yaracağını ve onu bu gıdalardan daha da uzaklaştıracağını bilmekte yarar var. Her ne da kadar sağlıklı gıdalarla beslenmesini istiyorsanız, bu süreç boyunca çocuklarınıza karşı ancak sabırlı ve anlayışlı davranarak sonuca varabilirsiniz. Bazı sebzeleri siz bile tüketmekte zorlanırken çocuğunuzun bu ürünleri kolayca tercih etmesini bekleyemezsiniz. Kendi başına çok tadı olmayan salatalık, kereviz, ve havuç gibi sebzeler evde hazırlanmış güzel bir humus, domates salçası, veya yoğurda batırılarak çok daha güzel bir tat elde edilebilir.
Alışkanlıklar küçük yaşlarda oluşmaya başladığından çocuklarınızın doğru gıdaları tercih etmeleri için gereken adımları en erken zamanda atmakta yarar var. Çocuğunuzun sebze ve meyveleri sadece tüketmesi yeterli değil – yediklerini sevmesi ve yemek tecrübesinden zevk alması da çok önemli! Bu şekilde hem kendi işinizi kolaylaştırır, hem de sağlıklı beslenmenin çocuklarınızda kalıcı bir alışkanlığa dönüşmesini sağlayabilirsiniz.
Çise Ünlüer (2 Mart 2014)
ciseunluer@gmail.com
Very interested in your blog and living in Northern Cyprus. Would it be possible to put a little summary content at end of each article in English. I have some Turkish but unfortunately not enough to read your posts. Thanks, Danielle.
ReplyDeleteJust sent you a message in English and it translated into Turkish. Have limited Turkish but unsure if the translation is okay.
ReplyDelete